شادی و شادمانی

به طور کلی الان متوجه می شویم که شادی های زود گذر، بیرونی ، مبتنی برلذتهای جسمی، آسان و….با لذات معنوی که درونی، عمیق و پایدار مبتنی بر لذت های روانی و معنوی نظیر مراقبه، ارتباط با طبیعت، دوستی، عشق، محبت، قدردانی متفاوتند. اخیراً اثبات شده که این دونوع شادمانی از نظر هورمونهای مغزی نیز متفاوتند. لذتها مبتنی بر ترشح دوپامین است که با افزایش بیشتر باعث افزایش اعتیاد می شود یعنی در مرحلۀ بعدی سطح استفاده از آن لذت را باید بیشتر کرد تا ارضا کننده باشد. برای همین خوردن، مصرف الکل و مواد مخدر و دیگر خوشگذرانی ها  مستلزم افزایش مصرف می شود. در حالی که شادمانی های درونی و معنوی باترشح بازدارندۀ سرتونین است که مانع افزایش بیش از حد دوپامین شده که باعث عمق شادی و پایداری آن می شود. پس برخلاف تصور کودکی فقط لذات و شادی های مادی سطحی است که باعث خر شدن پینوکیو می شد.

دیدگاه سوم، دیدگاه شناختی است که براساس دو دیدگاه دیگر بنا شده و معتقد است تفکرات و شناخت انسانهاست که دایره ای از هیجانات و خلقیات  را بوجود می آورد. یعنی در واقع اتفاقات بیرونی نیستند که مارا خوشحال یا ناراحت می کنند بلکه نحوۀ تفکر ما و برداشت ما از آنهاست که حال مارا بد یا خوب می کند. اینکه خود را تحت تأثیر وقایع بیرونی هستیم که پایدار و غیر قابل کنترل هستند ما خود را قربانی میدانیم و به ناخشنودی ما منجر می شود. و برعکس از چنان قدرت درونی برخورداریم که سوار برسرنوشت و اتقاقات بیرون باشیم و بدانیم اتفاقات ناپایدار و قابل کنترل هستند با افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس به ما خشنودی پایدار و رضایت از زندگی می دهد.